Verlaat de eilanden!

door | 2-10-1944 | Dagboek, Timeline, Video

Twee geallieerde vliegtuigen werpen strooibiljetten boven Walcheren uit. Er staat een WAARSCHUWING op voor ‘Bewoners van de Eilanden in de Monding van de Rivier de Schelde’. Afzender: Hoofdkwartier van den Opperbevelhebber van het Geallieerde Expeditieleger’. Verder wordt aangekondigd, dat ‘de vijandelijke troepen en installaties op uwe eilanden’ zwaar zullen worden gebombardeerd en dat daarvan een overstroming het gevolg kan zijn. De oproep luidt: ‘Verlaat de eilanden of indien dat niet mogelijk is, verhuist dan ONMIDDELLIJK met uwe families naar een veilige plaats op de eilanden’. Dezelfde boodschap wordt ook via de Engelse radio verspreid. Zo ontstaat er onrust in Zeeuws-Vlaanderen, omdat die regio toch ook aan de Scheldemonding grenst. Maar de meeste onrust ontstaat uiteraard op Walcheren. Omdat het eiland alleen via de steeds zwaar beschoten Sloedam verlaten kan worden, is evacuatie buiten Walcheren vrijwel onmogelijk. Bovendien verbiedt de Duitse bezetter mensen te vertrekken. In eerste instantie zoeken vooral inwoners van Vlissingen en Souburg een veilig heenkomen elders op het eiland. De meeste andere inwoners wachten af, omdat niemand weet waar de geallieerde bommen zullen vallen. Westkapelle wordt in elk geval niet als een reële optie beschouwd.

De Canadese bevelhebber Simonds maakt vandaag een plan voor de bevrijding van West-Zeeuws-Vlaanderen. Hij noemt de operatie ‘Switchback’, en gaat ervan uit dat na een voorbereidingstijd van vier dagen het hele gebied in nog eens een periode van vier dagen zou kunnen worden bevrijd. Hoewel het verzet in de regio informatie over de Duitse bezetting had doorgegeven, blijkt de Canadese bevelhebber de kracht en taaiheid van de tegenstander ernstig te onderschatten.

kaartje2oktober

 

bannerdagboek2

Uit het dagboek van C. Puijpe uit Koudekerke, 2 oktober 1944:

‘Waarschuwing van het hoofdkwartier van Eisenhouwer. Aan de bewoners van de eilanden in de monding van de rivier de Schelde. Onmiddellijke evacuatie. Dit opschrift heeft veel schrik gebracht en een aantal gezinnen is dan ook hals over kop op de vlucht geslagen, maar waarheen? Er wordt niet alleen tegen luchtbombardement maar tevens tegen overstroming gewaarschuwd. Verlaat de eilanden (wat niet meer kan) of in ieder geval de gevaar zones. Volgens mij is geheel Walcheren gevaar zone en Z.Beveland is gevaar voor overstroming evenals in het midden van Walcheren waar het het veiligst zou zijn. Verder te voet reizen en hoofdwegen vermijden wat ook niet kan want tankgrachten en versperringen en mijnenvelden doorkruisen het platte land.’

‘We moeten weg, want er komen bombardementen’

Jo van Rooijen was 17 jaar en woonde in 1944 in Westkapelle. Hij kan zich alles nog heel goed herinneren.

[soundcloud url=”https://api.soundcloud.com/tracks/169868620″ params=”color=ff5500&auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false” width=”100%” height=”166″ iframe=”true” /]